The spirit of the web

Webdesign is complexer dan ooit. Dat heeft niet alleen te maken met de snelheid van technische ontwikkelingen in webbrowsers en de programmeertalen waarmee websites gemaakt worden. Het heeft vooral ook te maken met de ontwikkeling van nieuwe apparaten waarmee mensen het web op gaan. Wekelijks verschijnen er nieuwe smartphones, tablets, netbooks en andere apparaten, in diverse formaten en met verschillende technische capaciteiten. Kun je websites bouwen die op al die apparaten goed werken? Het antwoord op deze vraag is niet zozeer technisch. Het gaat vooral om onze instelling. Jeremy Keith legt in deze presentatie uit wat die instelling is.

The Spirit Of The Web from marc thiele on Vimeo.

Redesign NRC

Dat papieren kranten het in dit nieuwe media tijdperk moeilijk hebben is bekend. Steeds minder mensen lezen papieren kranten, steeds meer informatie is (vaak gratis) online toegankelijk. Een krant die zijn best doet hier een antwoord op te vinden is NRC Handelsblad. Gisteren is de website vernieuwd. Vernieuwd is misschien niet de juiste term. Beter kun je spreken over radicaal omgegooid.

Vóór:

En na:

Het doel van de verandering is, volgens de chef Internet NRC Handelsblad en nrc.next, snel en kort het meest belangrijke nieuws te geven. Alleen de actualiteit is leidend. “We stoppen met krantje spelen op het web: voor het complete achtergrondverhaal van 1.200 woorden pakt u de krant of iPad.”

De meer dan 500 reacties op de aankondiging zijn voor het overgrote deel zeer negatief. Voor een deel is dat te verwachten. Iedere verandering, zeker zo’n grote als deze, wekt veel weerstand op bij trouwe bezoekers. Maar de vraag is ook of de negatieve kritiek terecht is.

Is deze ommezwaai te groot? Is dit het soort website dat een papieren krant in de 21ste eeuw nodig heeft om te overleven? Is de technische uitwerking wel goed gedaan?

Zelf wacht ik even af met mijn definitieve oordeel. Mijn eerste indruk is niet al te positief. Allereerst, een website van een krant bezoek je om op een snelle manier een overzicht te krijgen van het belangrijkste nieuws. Al dan niet in bepaalde categoriën. In het gekozen weblog-achtige format van de nieuwe website ontbreekt dat overzicht. Je kunt niet snel de headlines scannen. Bij het openen van de website zijn, op een normaal beeldscherm, slechts de laatste twee berichten zichtbaar.

Ten tweede is het de vraag of het nieuwe design wel past bij een kwaliteitsmerk als NRC handelsblad. Die krant staat toch bekend als één van de betere, serieuze kranten van Nederland. Een krant waar nog gedegen journalistiek achter zit. Past zo’n bijna speels, hip weblog uiterlijk daar wel bij? Naast de linkerkolom met het laatste nieuws vindt je in de rechterkolom het “beste van het web”, zoals bijzondere virals. Is dat iets waar NRC lezers op zitten te wachten?

Ik ben benieuwd hoe dit gaat uitwerken voor deze krant. Dat zal ook een les voor andere kranten zijn, die allen met hetzelfde probleem zitten van teruglopende inkomsten van abbonnees en advertenties.

Interactief is een betekenisloze term

Gerry McGovern schrijft op zijn site een interessant stuk waarin hij uitlegt waarom je website “interactiever” maken niet de juiste strategie is. Zijn belangrijkste argument: de term interctief is in de context van een website betekenisloos. Een website is per definitie al interactief, omdat je als bezoeker actief rondklikt op en tussen websites.

Bovendien gaat het bezoekers van je website niet om interactie, maar om het zo snel mogelijk bereiken van hun doel. Hoe eerder dat doel bereikt is, hoe beter. En dat terwijl het succes van een site vaak gemeten wordt aan de hand van de tijd die mensen er doorbrengen. Hoe langer hoe beter. Maar dat is dus eerder ongekeerd.

Making your websites more interactive is a meaningless strategy. Make your website more useful instead.

Zijn stuk is natuurlijk bewust wat provocerend opgeschreven, zo zwart wit als hij het stelt is het niet. Maar de volgende keer dat iemand van marketing roept dat de site “lekker interactief” moet worden, is het wellicht wel raadzaam het advies van Gerry in je achterhoofd te houden.

Waarom je nog geen Ajax moet gebruiken

Dat de hype van Web 2.0 – wat dat ook precies moge zijn – nog niet voorbij is, mag duidelijk zijn. Sterker nog, die trein raast snel voort en op zijn weg wordt alles wat in de weg staat verpulverd en opzij geschoven. We weten allemaal dat een stuurloze trein die eenmaal op stoom is niet of nauwelijks te stoppen is.

Een specifiek onderdeel van de trend is het gebruik van Ajax. Die term is in het leven geroepen door Jesse James Garrett, al weer een paar jaar geleden in dit artikel. In feite was Ajax geen compleet nieuwe technologie, maar de toenemende bekendheid ermee en vooral ook de ontwikkeling van betere browsers hebben er voor gezorgd dat het gebruik van Ajax enorm toegenomen is.

Net als met veel andere nieuwe dingen, wil iedereen het hebben. Maakt niet uit of het echt nodig is. Alle bijkomende problemen worden niet gezien of genegeerd. Eén zo’n probleem is toegankelijkheid. Want het gebruik van Ajax kan misschien wel voor meer gebruiksgemak van websites en web applicaties zorgen, dat de toegankelijkheid van sites er vaak onder lijdt is zeker.

In feite komt het er vaak op neer dat je pech hebt als je geen goed zichtsvermogen hebt, geen muis gebruikt, geen goede motoriek hebt of geen javascript ondersteuning hebt. James Edwards maakt zich daar – terecht – boos over en dat zet hij mooi neer in het artikel Stop using Ajax op de site van Opera Developer community. Zijn belangrijkste punten:

In summary, these are my points:

1. I’m not saying Ajax is bad, I’m saying it’s immature
2. I’m not saying never use Ajax, I’m saying don’t use it for the sake of it, and try to avoid it for now, instead sticking to accessible alternatives

When Ajax comes of age I’ll be cheering as loudly as anyone. And I’ll be working towards that goal and looking for solutions myself. But until that day comes, I intend to stick to proven, standards-based and accessible tools – not sketchy, proprietary and inaccessible toys.

Kortom, Ajax is nog volop in ontwikkeling en laten we de technologie vooral niet gebruiken omdat het zo hip en nieuw is. Verlies de toegankelijkheid van je sites niet uit het oog. Laten we niet vergeten dat het oorspronkelijke idee van het web juist was universele toegankelijkheid te bieden, onafhankelijk van welke browser of welk apparaat dan ook.

Er zijn gelukkig mensen die het belangrijk vinden dat een website of webapplicatie zo toegankelijk mogelijk gebouwd wordt. Helaas staan daar tegenover diegenen die er weinig van begrepen hebben of zelfs totaal geen belang aan toegankelijkheid hechten. Om één van de reacties op het artikel te citeren:

It is not financially responsible to engineer your entire system just to accommodate a few cripples.
..
Do.Not.Care
..
To put it more clear, accessibility isn’t a problem, being blind, deaf, or armless is.

Naast het feit dat diegene die dit zegt kennelijk niet begrijpt waar het om gaat bij toegankelijkheid, is het feit dat het hem niets kan schelen dat bepaalde groepen uitgesloten worden toch ook wel triest te noemen.

Microformats

Microformats zijn kleine stukjes code die het makkelijker moeten maken om bepaalde gegevens op websites leesbaar en uitwisselbaar te maken. Voor mens en machine. Denk aan contactgegevens op een website. Of de gegevens in een kalender. Gegevens die je – vaak – makkelijk uitwissselbaar wilt maken.

Alhoewel ze op dit moment nog niet veel gebruikt worden, zal dat in de toekomst zeker veranderen.

Naarvoren heeft recent een artikel over Microformats gepubliceerd. Verder is hier nog een lijst met zo’n 100 informatiebronnen over microformats te vinden. Tot slot is er nog de website van microformats zelf, microformats.org.